Co nowego?
Zmarł Prof. Jan A. Szczerbowski wieloletni Dyrektor Instytutu Rybactwa Śródlądowego im. Stanisława Sakowicza (pełniona funkcja w latach 1977-2000). Był bardzo znaną i wysoce zasłużoną Osobistością w polskim rybactwie, edukacji oraz dla Polskiego Towarzystwa Hydrobiologicznego. Pogrzeb odbędzie się w dniu 10 stycznia 2023 roku, o godz. 12.45 w Kaplicy przy ul. Poprzecznej 9B w Olsztynie. |
W Wigilię odszedł od nas Prof. dr hab. Tadeusz Penczak twórca łódzkiej szkoły ekologii ryb rzecznych, dziekan Wydziału Biologii i Nauk o Ziemi Uniwersytetu Łódzkiego w latach 1975-78, wieloletni Kierownik Katedry Ekologii i Zoologii Kręgowców UŁ, wspaniały badacz, nauczyciel akademicki, nasz Mentor i Przyjaciel. Pogrzeb odbędzie się w dniu 4 stycznia 2023 roku, o godz.14.00 na Cmentarzu Rzymskokatolickim przy ul. Smutnej 6 w Łodzi. Z wyrazami szacunku, |
Stanowisko Polskiego Towarzystwa Hydrobiologicznego w sprawie Odry
Polskie Towarzystwo Hydrobiologiczne stanowczo nie zgadza się z koncepcją zaprezentowaną przez Ministra Marka Gróbarczyka podczas Komisji Sejmowej dla Odry, iż konieczna jest budowa stopni wodnych, mających na celu poprawę stosunków wodnych w Odrze i że zapobiegnie to kolejnej katastrofie podobnej do obecnej. Uważamy ją za błędną, przeczącą obecnemu stanowi wiedzy naukowej i nieuzasadnioną zarówno z przyrodniczego, środowiskowego, jak i ekonomicznego punktu widzenia. Progi i będące konsekwencją tego piętrzenia, zmniejszą prędkość wody, w wyniku czego organizmy fitoplanktonowe zwiększą swoją liczebność, nawet 10-, 50-krotnie w stosunku do stanu obecnie obserwowanego, generując częstsze toksyczne zakwity, które są szkodliwe dla ekosystemu oraz dla otoczenia gospodarczego rzeki.
W efekcie pojawienia się progów, oprócz toksycznego Prymnesium parvum, mogą pojawić się w Odrze także toksyczne cyjanobakterie (sinice), które rozwijają się w żyznych wodach stojących i wolno płynących. Zwolniony przepływ wody sprzyja jej nagrzewaniu się w upalne dni, a sinice to głównie gatunki ciepłolubne. Stan sanitarny wody ulegnie znacznemu pogorszeniu, w związku z określonym ciągiem przyczynowo-skutkowym: w czasie zakwitów wód, czyli nadmiernego rozwoju glonów i sinic będzie dochodziło do okresowego przesycenia wody tlenem, następnie do intensywnego obumierania tej biomasy, a w konsekwencji do przyduch i odtleniania warstw przydennych, uwalniania do wody z osadów dennych rozpuszczonych związków biogennych (przede wszystkim odpowiedzialnego za eutrofizację fosforu) i ich dalszego wykorzystywania przez glony planktonowe i cyjanobakterie.
O ile aktualna katastrofa ma charakter odwracalny i rzeka będzie powoli wracała do normalnego funkcjonowania, realizacja planów regulacji rzeki, zniszczy ją na dziesięciolecia. Odrze grozi utrata atrybutu rzeki. Powstała infrastruktura hydrotechniczna, w wyniku ciągłej eksploatacji będzie wymagała notorycznych zabiegów naprawczych. Pragniemy zaznaczyć, że Odra, to przede wszystkim rzeka i ekosystem, a nie część infrastruktury drogowej.
W obecnej sytuacji Odra wymaga zminimalizowania aktywności ludzkiej przede wszystkim w korycie, ale i w dolinie zalewowej. Pilnego uporządkowania wymaga także gospodarka ściekowa w zlewni, z bezwzględną walką z nielegalnymi zrzutami ścieków zarówno przez podmioty gospodarcze, jak i osoby prywatne. Należy też, zaktualizować listę substancji priorytetowych i wprowadzić zaostrzone normy spuszczania tych związków (także wód solankowych) do rzeki szczególnie w okresach bardzo niskiego poziomu wód. Alternatywą do dalszej regulacji Odry jest zwiększenie retencji wody w całej zlewni, w tym retencji gruntowej, co przyczyni się do zapobiegania skutkom suszy nie tylko w korycie rzeki, lecz również na terenach rolniczych, coraz bardziej narażonych na oddziaływanie zmian klimatycznych.
Uchwała Polskiego Towarzystwa Limnologicznego w sprawie Odry